Hand- en polsletsel

Wat is het?

Hand- en polsletsels komen vaak voor en hebben een grote invloed op het dagelijks leven. Na een ongeluk kunnen verschillende weefsels in dit gebied kapot zijn. Denk bijvoorbeeld aan gebroken botten, doorsneden spieren en pezen, zenuwen die zijn geraakt of kapotte huid. Meestal is het een combinatie van deze letsels. Wanneer dit niet goed wordt hersteld, kan dit gevolgen hebben voor de rest van het leven met verlies van functie en/of pijn als gevolg. 

Hoe vaak komt het voor?

Bijna iedereen heeft in zijn of haar leven wel eens een wondje aan de vinger of hand. Afhankelijk van de ernst wordt hierbij een dokter bezocht. Letsel van de pols komt wat minder vaak voor, maar is wel één van de meest voorkomende fracturen. Dit komt doordat de pols (spaakbeen) regelmatig breekt bij een val op de uitgestrekte arm. Zo'n breuk komt bij zowel jong als oud voor: bij kinderen vaak als "twijgbreuk", bij de oudere patiënt als gevolg van botontkalking. 

Bij hand- en polsletsels zijn er oneindig veel combinaties mogelijk wat betreft weefsels die stuk zijn en de gevolgen hiervan. Doordat de hand werkt op basis van een fijne samenwerking tussen botten, spieren, pezen, gewrichten en zenuwen heeft een verstoring hiervan vaak direct gevolgen. Zo kan de werking van de hand minder zijn, kan het gevoel verstoord zijn (pijnlijk of minder gevoel) of ziet de hand er anders uit.

Het herstel van de letsels is van vele factoren afhankelijk. In zijn algemeenheid kan worden gezegd dat hoe dichter bij de vingertoppen het letsel bestaat, hoe minder goed de uitkomst is. Dit hangt natuurlijk samen met de ernst van het letsel. Verder genezen pezen en spieren makkelijker dan zenuwen en kunnen gebroken botten in de hand zowel met gipsbehandeling als met een operatie genezen. 

Bij letsel van de pols bestaan deze opties ook, al zien we veruit de meeste breuken rondom de pols van het spaakbeen en/of de ellepijp. Afhankelijk van de wensen van de patiënt en de stand van het bot zal de behandeling bestaan uit gips en/of een operatie. We streven er altijd naar de pols weer zo snel en goed mogelijk te kunnen laten gebruiken. 

De oorzaken van hand- en polsletsels kunnen heel verschillend zijn. Van per ongeluk iets warms oppakken, hetgeen een brandblaar veroorzaakt, tot het klem zitten met de hand tussen twee zware voorwerpen. U kunt zich voorstellen dat het verschil in letsel groot kan zijn, afhankelijk van het ongeluk(je) dat is gebeurd.

Bij hand- en polsletsels zijn de symptomen afhankelijk van de weefsels die kapot zijn gegaan bij het ongeluk. Zo kan een bloeding optreden als er kleine of grote bloedvaten kapot zijn. Bij brandwonden kan blaarvorming optreden. Er ontstaat pijn of een doof gevoel als een zenuw is geraakt, maar hierbij kan eventueel ook verlies van functie optreden. Bij kapotte botten, spieren en/of pezen zult u merken dat de hand of een deel daarvan minder goed werkt. Bij de meeste letsels ontstaat er ook zwelling van de hand.

Ditzelfde geldt ook voor de pols: afhankelijk van de weefsels die kapot zijn, zullen de gevolgen verschillen.

Doordat verschillende kapotte weefsels hetzelfde gevolg kunnen hebben, zal de arts dus altijd op zoek moeten gaan naar wat de precieze oorzaak van het probleem is.

Wanneer u een ongeval met de hand en/of pols heeft gehad, is het altijd van belang zo goed mogelijk te beschrijven wat er is gebeurd, waar het precies is gebeurd en wat volgens u de gevolgen zijn. De arts zal dan uw hand en/of pols bekijken, u vragen de hand en/of pols te bewegen en een aantal testen bij u doen. Deze zijn erop gericht te achterhalen wat er precies stuk is. Eventueel wordt een echografie (met geluidsgolven kijken), een röntgenfoto of een CT-scan gemaakt. Soms is een MRI-scan nodig om te zien wat er kapot is.

De behandeling die nodig is om alles weer zo goed mogelijk te herstellen, zal met u worden besproken. De behandelopties variëren van een pleister tot uitgebreide of soms meerdere (herstel)operaties.

Oefeningen voor de hand en pols

Ontslaginstructies na een operatie aan schouder, arm of hand

Mallet vinger

Oefeningen voor de Mallet vinger

 

 

Hand- en polsletsels worden in het Erasmus MC door verschillende artsen behandeld. Belangrijk hierbij is dat iemand het doet die er goed in is. Veelal zult u op de spoedeisende hulp (SEH) een SEH arts zien. Daarnaast is de kans groot, dat u een traumachirurg (chirurg gespecialiseerd in de behandeling van patiënten die een ongeluk hebben meegemaakt) ziet, en eventueel ook een plastisch of orthopedisch chirurg. Deze specialismen werken goed samen en schromen niet om hulp in te schakelen als ze het even niet meer weten. Dit zorgt voor een optimale behandeling van het hand- en polsletsel.